سخاوت در قرآن کریم، حدیث و بازتاب آن در شعر صائب تبریزی

احمدی, محمد یاسین

سخاوت در قرآن کریم، حدیث و بازتاب آن در شعر صائب تبریزی

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

محمد یاسین احمدی

گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، شهر اصفهان، کشور ایران

چکیده

چکیده

در این پژوهش دیدگاه قرآنِ عظیمُ الشّأن و احادیث ائمه معصومین(ع) در بارۀ سخاوت بررسی شد و بازتاب آن در شعر صائب تبریزی، مورد مطالعه قرارگرفت. با استفاده از روش کیفی(توصیفی- تحلیلی)، اطلاعات و داده‌ها به شیوۀ کتابخانه‌ای، جمع‌آوری، تحلیل، تبیین و ترتیب گردید. این تحقیق نشان می‌دهدکه سخاوت، یکی از اصول اساسی ارزش‌ها در جامعۀ اسلامی و انسانی‌است؛ خداوند بخشایشگر(ج) در قرآن‌ِ مجید انسان‌ها را به انجام آن، تشویق و امرکرده است و برای سخاوتمندان پاداشِ بس بزرگ و نیکو قرار داده است: «فَالَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَأَنْفَقُوا لَهُمْ أَجْرٌ کَبِیرٌ»«پس برآنانی‌ از شما که ایمان آورده و انفاق کردند پاداش بزرگ خواهد بود» (الحدید/ 7). و هم‌چنین از پیامبر اکرم (ص) و ائمه معصومین(ع) احادیث بی‌شماری در مورد سخاوت و انفاق در کتاب‌های معتبر نقل شده است. چنان‌که پیامبر بزرگوار(ص) فرمود: «سخاوت درختی است از درختان بهشت آویخته تا زمین، هرکس به شاخه‌ای از آن چنگ زند او را به بهشت می‌کشاند» (ورام، 1369). امام جعفر صادق (ع) فرمود: «برآوردن حوائج و نیازمندی‌های مؤمن از هزار حجّ مقبول و آزادی هزار بنده و فرستادن هزار اسب مجهّز در راه خدا، بالاتر و والاتر است» (ابن بابویه، 1400ق). صائب تبریزی با تأثیر پذیری از قرآن‌کریم و احادیث، به سخاوت، انفاق و همدردی با مستمندان، بی‌نهایت توجه داشته و او را می‌توان در زمرۀ شاعران دلسوز، بشردوست و مشوِّق سخاوتمندی قرارداد، زیرا او باور دارد که در جامعۀ انسانی ضرورت است تا افراد در برابر گرفتاری‌های دیگران احساس مسئولیت‌ کنند و با نیازمندان رفتار سخاوتمندانه و مهربانانه داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

ادبیات تعلیمی

عنوان مقاله [English]

Generosity in the Holy Quran, hadiths and its reflection in the poetry of Saeb Tabrizi

نویسنده [English]

Mohammad Yasin Ahmadi

Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Isfahan University, Isfahan, Iran

چکیده [English]

Abstract

In this research, the views of the Holy Quran and the hadiths of the innocent imams (peace be upon them) about generosity and its reflection in Saeb Tabrizi's poetry were examined. Using the qualitative (descriptive-analytical) method, information and data were collected, analyzed and prepared. This research shows that generosity is one of the basic principles of values in Islamic and human society. In the Holy Qur'an, the Merciful God has encouraged and ordered people to do this and has given a great and good reward to the generous. Also, countless hadiths about generosity have been narrated from Imams Athar (peace be upon them) in authentic books. Saeb Tabrizi, influenced by the Qur'an and hadiths, paid infinite attention to generosity and sympathy for the poor, and he can be included among compassionate, benevolent and encouraging poets, because he believes that this is necessary in human society. It is for people to feel responsible for the problems of others and to be generous and kind to the needy.

کلیدواژه‌ها [English]