جهانی‌های زبان در مکتب زبان‌شناسی فراساختارگرا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی

چکیده

 بحث جهانی‌های زبان در واقع پرداختن به‌خصلت‌هایی از زبان است که در تمامی زبان‌های طبیعی بشر در تمام مکان‌ها و تمام زمان‌ها مشاهده می‌شود. اگر یک نوشتار در تمامی زبان‌ها به یک صورت درک و دریافت می‌شود؛ می‌توان نتیجه گرفت که آن ویژگی بازتاب عملکرد ذهن نوع بشر است لذا از آن ویژگی می‌توان به عنوان یک خصلت جهانی برای زبان بهره برد. تا به حال در نزد زبان‌شناسان رویکردهای مختلفی نسبت به این ویژگی‌های مشترک بیان شده ولی دو نگاه شاخص رویکرد چامسکی و گرینبرگ است. رویکرد دیگر که در طول این مقاله معرفی می‌شود؛ رویکرد مکتب زبان‌شناسی فراساختارگرا است که با ارائة مصداق‌هایی پذیرفته شده از سوی اجتماع زبان سعی در بیان جهانی‌هایی دارد که علاوه ‌بر بیان همگانی‌ها، رشد زبان در کودک را نیز توجیح و تبیین می‌کند. اهداف این مقاله علاوه‌ بر معرفی جهانی‌های زبان، معرفی یک دستور زبان پیشینی است که بنیان روایت تمامی زبان‌ها به شمار می‌رود. نتیجه آنکه جهانی‌های چامسکی و گرینبرگ بر یک دستور زبان پسینی و قراردادی مبتنی است یعنی یک امر نسبی و یک امر نسبی را نمی‌توان به عنوان بنیان‌روایت زبان‌های طبیعی بشردر نظر گرفت.

کلیدواژه‌ها


  1. کتاب‌ها

    1. آذرپیک، آرش؛ اهورا، هنگامه؛ مسیح، نیلوفر (1396)، چشم‌های یلدا و کلمه کلید جهان هولوگرافیک. تهران: روزگار.
    2. گلفام، ارسلان (1397)، اصول دستور زبان. تهران: سمت.
    3. مشکوه‌الدینی، مهدی (1397)، دستور زبان فارسی (واژگان و پیوندها) تهران: سمت.
    4. هاشمی، شبنم (1400)، بانوی واژه‌ها، کرمانشاه: دیباچه.
    5. همتی، آریو؛ رشیدی، علی (1400)، جنبش ادبی 1400 (آنتولوژی فراشعرنویسان مولتی فونیک) تهران: مهر و دل.

        مقاله‌ها

    1. افشاری، نرجس (1393)، لزوم کاربست دستور گشتاری (چامسکی) در آموزش دستور زبان فارسی، نخستین همایش آموزش زبان فارسی، انجمن زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه تربیت مدرس دورة یک. 57 - 68.
    2. بهلولی فسخودی، محسن (1398)، تحلیل ماهیت زبان ضمنی در فلسفة چامسکی، پژوهش‌های فلسفی، دورة31، شمارة92، 109 - 125.
    3. شیخ سنگ تجن، شهین (1394)، بررسی دستور زایشی چامسکی و مقایسۀ آن با مکاتب کپنهاگ و پراگ. دهمین همایش بین‌المللی ترویج زبان و ادب فارسی دانشگاه محقق اردبیلی. انجمن ترویج زبان و ادبیات فارسی ایران. دورة 10. 263 273.

    Cattell, R. (2006). An introduction to mind, consciousness and language. London: Continuum

    Chomsky, N. (1956). Three Models for the Description of Language. IRE. Transactions on Information Theory.

    Chomsky, N. (1976). Reflections on Language. New York: Pantheon Books.

    Chomsky, N. (1985). Knowledge of Language: Its Nature, Origin and Use. In R. Stainton. (Ed.), Perspectives in the Philosophy of Language.

    Chomsky, N. (1991). Linguistics and adjacent fields: a personal view. In: Kasher, A. (Ed.). The Chomskyan Turn. Cambridge, MA: Blackwell.

    Chomsky, N. (2000). New Horizons in the Study of Language and Mind.

    Cambridge: Cambridge University Press.Chomsky, N. (1995). The minimalist program. Cambridge: MIT

    Chomsky, N. (1988). Language and Problems of Knowledge. Cambridge: MIT Press

    Chomsky, N. (1986a). Knowledge of Language. New York: Praeger Publishing.

    Katz, J. (2004). Sense, reference, and philosophy. New York: Oxford University

    Keil, F. (1990). Constraints on Constraints: Surveying the Epigenetic Press.

    Landscape. Cognitive Science, 14(1), pp. 135-168.

    Maddison, I. (1984), patterns of spunds, Cambridge, uk: Cambridge university press.

     

     

دوره 1، شماره 1 - شماره پیاپی 1
اردیبهشت 1401
صفحه 299-330
  • تاریخ دریافت: 05 اردیبهشت 1401
  • تاریخ بازنگری: 23 اردیبهشت 1401
  • تاریخ پذیرش: 01 خرداد 1401
  • تاریخ اولین انتشار: 01 خرداد 1401