تقابل زمین‌سوژگی و انسان‌سوژگی در ادبیات طبیعت‌گرا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناسی. پژوهشگر ادبی

چکیده

زمین­سوژگی بنابر نگرة وجودگرایی عریانیستی، رویکرد وجود هم­افزا-وجود فراتر از هم­افزایی- را مطرح می­سازد. وجود هم­افزا-وجود فراتر از هم­افزایی- کلی فراتر از هم­افزایی ساحات شاکلة موجودیت یک هستی­مند است که از هرگونه ثنویت­گرایی و دوئیت­پنداری که خاص فلسفة اومانیستی­ست فراتر می­رود؛ از این رو در بررسی تقابل دو نگرة زمین­سوژگی و انسان­سوژگی، با معرفی نگرش انتقادی فرااومانیستی و فراسُنت -در نگرش اصالت زمین- انسان خودبنیاد و دائم‌مدار که همواره در فلسفة اومانیستی بر ثنویت­گرایی و ابژه­پنداری زمین تاکید دارد؛ مورد نقد قرار می‌گیرد. در این نگره نیز بیان می­شود که جدا پنداشتن دو رویکرد وجود و موجود اساسا غلط و نادرست است؛ وجود زمین همواره وابسته به موجودات آن است و این وجود بدون وجودِ زوجِ هم‌گونه معنایی نخواهد داشت؛ بنابراین وجود هم­افزا دارای ساحات مشکک موجودی­ست که قائل به زوجیت­پنداری پدیدارهاست؛ نه دوگانه­پنداری آنها. همچنین این مقاله که به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتاب‌خانه‌ای صورت گرفته؛ به بررسی نگرش اکوفمینیسم می­پردازد. در این نگرش زن و زمین یکی پنداشته می­شوند. البته نگرگاه زمین­سوژگی با عنایت به دیدگاه انتقادی فرافمینیسم و رویکرد زنانه­نگری و مردانه­نگری انسان­محورانه برابری وجودی را مطرح می‌سازد نه تشابه سازی وجودی. همچنین با معرفی ادبیات طبیعت­گرا، بیان می­دارد که نگرش اصالت زمین (زمین­سوژگی) همواره از دو رکن اساسی عدم هرگونه ثنویت­گرایی و عدم هر گونه صفت دهی پیروی می­کند.

کلیدواژه‌ها


  1. کتاب‌ها

    1. آذرپیک، آرش؛ مهدویان، مهری (1384)، جنس سوم، کرمانشاه: کرمانشاه.
    2. آذرپیک، آرش؛ اهورا، هنگامه؛ مسیح، نیلوفر (1396)، چشم­های یلدا و کلمه کلید جهان هولوگرافیک، جلد نخست، تهران: روزگار، چاپ سوم.
    3. آذرپیک، آرش؛ اهورا، هنگامه؛ مسیح، نیلوفر (1396)، چشم­های یلدا و کلمه کلید جهان هولوگرافیک، جلد دوم، تهران: روزگار، چاپ سوم.
    4. آذرپیک، آرش (1397)، دوشیزه به عشق باز می­گردد، کرمانشاه: دیباچه، چاپ دوم.
    5. تکیه، فرح (1400)، خورشید به چشمان فرازن دلباخت، تهران: مهرو دل.
    6. دوبووار، سیمون (1400)، جنس دوم، ترجمة قاسم صنعوی، جلد نخست، تهران: توس، چاپ هفدهم.
    7. زرشناس، شهریار (1386)، واژه­نامة فرهنگی، سیاسی، تهران: کتاب صبح، چاپ دوم.
    8. رشیدی، علی؛ همتی، آریو (1400)، جنبش ادبی 1400، تهران: مهر و دل.
    9. ساتن، فیلیپ دبلیو (1397)، درآمدی بر جامعه­شناسی محیط زیست، ترجمة صادق صالحی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها، چاپ سوم.
    10. سلیمان­پور، مهوش (1398)، ماه­نوشته­های یک فرازمینی، کرمانشاه: دیباچه.
    11. صیدی، یلدا (1398)، توفان­تر از تبسم عاشقانه­های یک فرااندیش جوان، تهران: اریکه سبز.
    12. صیدی، یلدا (1400)، جنبش جهانی شعر سبز –از مکتب ترالیبیسم تا جنبش ادبی-فلسفی 1400، تهران: امید سخن.
    13. فروم، اریک (1399)، سرشت راستین انسان، ترجمة فیروز جاوید، تهران: اختران، چاپ چهارم.
    14. کلیگز، مری (1399)، درس‌نامة نظریة ادبی، ترجمة جلال سخنور؛ الاهه دهنوی، سعید سبزیان، تهران: اختران، چاپ سوم.
    15. مارکس، کارل (1378)، دست­نوشته­های اقتصادی و فلسفی 1844، تهران: آگاه، چاپ دوم.
    16. مسیح، نیلوفر (1400)، جنس سوم عاشقانه­های یک فرازن،کرمانشاه: دیباچه.
    17. میرصادقی، جمال؛ میرصادقی، میمنت (1377)، واژه­نامة هنر و داستان، تهران: مهناز.
    18. میرصادقی، میمنت (1388)، واژه­نامة هنر شاعری، تهران: مهناز، چاپ چهارم.
    19. نوروزعلی، زینب (1400)، فرامرد معشوق باستانی زن­های مشرقی، تهران: شاپرک سرخ.
    20. مولانا، مارال (1398)، عاشقانه­های آخرین ملکة هخامنشی، تهران: اریکه سبز.

    مقاله‌ها

    1. آل­بویه، علیرضا؛ علاسوند، فریبا و همکاران (1397)، «بررسی انتقادی دیدگاه اکوفمینیسم رادیکال دربار جواز سقط جنین از منظر اخلاقی»، فصل‌نامه علمی پژوهشی اخلاق، سال یازدهم، شمارة 42، 95-112.
    2. پارساپور، زهرا؛ قلی­پور، ربابه و همکاران (1396)، «خوانش اکوفمینیستی رمان اندوه جنگ با تکیه بر رابطة فرهنگی و نمادین»، پژوهش­نامة زنان، پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ویژه­نامة فرهنگ، ادب و هنر،1-21.
    3. عنایت، حلیمه؛ حیدر فتح­زاده (1388)، «رویکردی نظری به مفهوم اکوفمینیسم»، مطالعات جامعه­شناسی، سال دوم، شمارة 5، 45- 63.
    4. قلندرزاده دریایی، فاطمه (1399)، «اکوفمینیسم و واسازی قصه­های عامیانه در تحلیل رمان تنیده در هزارتوی زمان»، دوفصل‌نامه تخصصی مطالعات داستانی، سال ششم، شمارة 2، 172- 188.

    Haslanger, Sally, Tuana, Nancy and O'Connor, Peg, Fall 2017 Edition, "Topics in Feminism", The Stanford Encyclopedia of Philosophy Edward N. Zalta (ed.), forthcoming URL  httpsHTTPlato.stanford.edu/archives/fall2017/entries/feminism-topic.

    Heilbroner, Robert, (1986), The Nature and Logic of CapialCapitalism529-393-0-978

    Rueter, Rosemary Radford, 1987, "Christianity", from "Women in World religions", edited by Arvind Sharma, published by state university of New York.

    Wolf-Devine, Celia,(2004), "Abortion and the Feminine Voice", At: chapter 26, in:

    Poyman, Louis p. and Beckwith, Francis j, The abortion controversy, international, Thomson publishing company

    Wordsworth, William, (1800), Lyrical Ballads With Other poems or Preface to the Lyrical Ballads